No i co tam ostatnio wykręcił twój stary? Pytał, czy świecisz mu, czy sobie? Nie chciał zgodzić się na psa w domu? A może mruczał cały dzień pod wąsem, że „kiedyś to było”? Internetowe memy sugerują, że ojcowie to trochę osobny gatunek. Zrzędliwy, zamknięty w swoich przekonaniach, chodzący własnymi ścieżkami i ostentacyjnie niemodny, ale również – gdzieś głęboko – pocieszny i opiekuńczy.
Rzeczywistość jest jednak bardziej skomplikowana, a pytania o współczesne modele ojcostwa niezwykle ważne. Jak bowiem być dobrym ojcem w dynamicznie zmieniającym się świecie, w którym stałym elementem są być może jedynie powtarzane tezy o kryzysie męskości? Czy ojciec może i powinien być kumplem, mentorem, trenerem, autorytetem? A może równie stary jak ludzka kultura motyw buntu przeciwko władzy ojca jest nieunikniony?
Oto zestaw filmów zestawiających ze sobą różne aspekty relacji pomiędzy ojcami i dziećmi, często dorastającymi lub dorosłymi. Przy pomocy różnych form i konwencji – filmu fabularnego, dokumentu i animacji – pokazują narastające napięcie i mury budowane pomiędzy pokoleniami lub odwrotnie – mniej lub bardziej udatne próby burzenia barier, które wyrosły nie wiedzieć kiedy i w jaki sposób. Są to historie konkretnych osób, które wyjątkowo celnie i zwięźle diagnozują wyzwania współczesnego ojcostwa, nie uciekając jednocześnie od pytań o powinności dzieci wobec rodziców. Ich wspólnym motywem jest ciągłe szukanie po omacku i przekonanie, że dobrymi chęciami łatwiej wybrukować piekło niż ścieżkę pomiędzy ojcem i dzieckiem.
Warto zobaczyć ten zestaw również po to, by zadać sobie pytanie: czy któryś z tych filmów jest o TWOIM starym?
Kuratorzy: Maciej Białous & Krzysztof Sienkiewicz
Program:
Milý tati / Love, dad, Diana Cam Van Nguyen, Czechia 2021, 12’
Sierra, Sander Joon, Estonia 2022, 15’57”
No hay lugar / No vacancy, Daniel Katz, Argentina 2019, 14′
Taniec w narożniku/Dancing in the corner, Jan Bujnowski, Poland 2024, 13′
Vader, Isabel Lamberti, The Netherlands 2019, 25′
Uczestnicy panelu:
Dr Karolina Wierel – adiunktka w Zakładzie Studiów nad Kulturą i Mediami funkcjonującym na Wydziale Studiów Kulturowych Uniwersytetu w Białymstoku, kulturoznawczyni i filolożka. Interesuje się twórczością katastroficzną i postapokaliptyczną, motywem Księgi w kulturze, relacją kultura-literatura-film, historią oralności i piśmienności oraz współczesnymi prądami myślowymi w filozofii kultury, a szczególnie „nową humanistyką”, humanistyką ekologiczną, posthumanizmem, postsekularyzmem i „odzyskanymi opowieściami”. Prywatnie żona i mama dwóch córek.
Jakub Macewicz – socjolog i psychoterapeuta. Ukończył akredytowane, czteroletnie Studium Psychoterapii prowadzone przez Laboratorium Psychoedukacji w Warszawie oraz pełne szkolenie z zakresu terapii EFT dla par. Ponadto uczestniczył w licznych kursach Porozumienia bez Przemocy (NVC) oraz z zakresu łączenia procesów psychicznych z reakcjami ciała. W swojej pracy skupia się na trzech obszarach: indywidualnej krótkoterminowej terapii psychodynamicznej, terapii par w modelu EFT oraz pracy z mężczyznami w ramach warsztatów Czuły Wojownik. Jest żonaty od 20 lat, ma trzech nastoletnich synów.
Dr Maciej Białous – adiunkt w Zakładzie Socjologii Kultury Uniwersytetu w Białymstoku. Autor książki i artykułów z zakresu socjologii filmu. Ojciec 11-letniego miłośnika kina.